KHỞI NGHIỆP TỪ Ý TƯỞNG ĐẾN THỰC THI

Tác giả: Nguyễn Bão Quốc

(Bài viết dành cho các muốn khởi sự kinh doanh/ khởi nghiệp/ lập nghiệp)

Có lẽ, bạn sẽ nói “Ôi! lại nói về khởi nghiệp nữa à”, cũng có thể “Lại mấy kiến thức hàn lâm á mà, copy chỗ này dán chỗ kia…” hoặc có thể đây là lần đầu tiên bạn đọc bài tôi viết và bạn sẽ “wow! đây có thể là thứ mình cần”.

Dù bạn tiếp cận bài viết này với tâm thái như thế nào điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào bạn. Việc của tôi là chia sẽ những gì tôi đã làm, đã thành công và thất bại, chia sẻ những gì tôi được học mà có thể nhiều người không có điều kiện để học. Việc học là vô bờ, kiến thức ta như hạt cát giữa sa mạc bao la, ai khéo nhặt thì chặt bị – ông bà ta xưa nay đã nói vậy rồi.

Cái rào cản lớn nhất của con người là “làm cái mình chưa bao giờ làm”, bởi vì mình thực sự không biết mô típ cái mình chuẩn bị làm nó như thế nào. Rồi mình tự tưởng tượng ra, nếu mình thất bại sẽ như thế nào? nếu mình không làm được thì ra làm sao? Thất bại thứ nhất của bạn là “Chưa làm đã nghĩ đến thất bại”, thất bại chính trong suy nghĩ.

Biết rồi ! khổ quá, nói mãi ! sẽ có nhiều người có thể không nói ra, nhưng khi được nghe ai đó chia sẻ hoặc đi học cái gì đó thì phần đông suy nghĩ chính của các bạn là “Biết rồi, khổ quá nói mãi” đấy chính là thất bại thứ 2 của bạn. Tư duy “tôi biết rồi” làm cho não bạn đóng lại và không tiếp thu được gì cả. Để tôi kể cho bạn nghe câu chuyện:

Trong một khóa học về “xây dựng hệ thống bán hàng thành công của tôi”, tôi đã hỏi cả hội trường hôm đó: “Có một nhân vật rất hay trong bộ phim Tây Du Ký – Ngô Thừa Ân, nhân vật này có hình dáng bên ngoài: Tai to, mặt to, mũi cũng to…Ai biết, tôi muốn nói đến nhân vật nào”, rất nhiều cánh tay giơ lên, tôi mời 03 người và cả 03 người đều trả lời là “Trư Bát Giới”. Xin chúc mừng bạn, nếu bạn cũng vừa nghĩ trong đầu là “Trư Bát Giới”. Ngàn lần chúc mừng bạn vì bạn quá xuất sắc…Có như vậy mà đoán cũng sai???

Người tôi muốn nói tới là “Phật tổ Như Lai” nhé…Chúc mừng những ai đã chậm lại 3 giây suy nghĩ khi vừa nghe câu hỏi của tôi. Không phải tất cả những gì bạn sẽ thấy, nghe đều là “đúng”.

Câu chuyện này giúp bạn một điều là những thứ bạn suy nghĩ “Tôi biết rồi” chưa chắc đúng hoàn toàn

Bạn thân mến !

Để bước chân ra khởi nghiệp, bạn sẽ phải học đi hỏi lại hàng trăm thứ mà chưa chắc cuộc đời làm công ăn lương bạn phải nghĩ đến. Con đường khởi nghiệp không dành cho bất cứ ai! Không phải là bạn học giỏi, học ở nước ngoài về là chắc bạn sẽ khởi nghiệp thành công. Không có gì dám chắc điều đó. Nhưng có một điều tôi tin “Khởi nghiệp thành công chỉ đến với những người dám thách thức bản thân và kiên trì theo đuổi mục tiêu, ước mơ”.

Bạn sẽ cần rất nhiều nguồn lực để giúp cho ước mơ của bạn thành hiện thực nhưng tựu trung lại có 5M sau đây là những điều cốt lõi bạn cần phải xây dựng cho mình:

Material (vật liệu): Bạn muốn sản xuất, kinh doanh, thương mại, dịch vụ…vậy vật liệu đầu vào của bạn là gì? Vật liệu đó lấy từ đâu? hợp tác với ai để có nó, có tiêu chuẩn cụ thể nào không?

Money (Tiền): Đầu tiên vẫn là “tiền đâu?”, đừng nói nước bọt sẽ không ai tin bạn đâu, bạn phải chuẩn bị tiền, tiền đề khởi nghiệp, tiền tích góp sau bao nhiêu năm đi làm, tiền chung vốn từ nhóm bạn cùng làm…Hãy cân đối số tiền này cho hợp lý với việc cân bằng giữa cuộc sống gia đình và khởi nghiệp. Theo tôi, đừng đổ hết tiền nhà vào cuộc chơi khởi nghiệp

Man (nguồn lực): bao gồm con người, những người cộng sự của bạn là ai, đối tác, kiến thức bạn tích lũy được là gì, các bằng cấp, sáng chế, phương pháp gia truyền, bí kíp….giúp bạn thành công.

Method (Phương pháp): Đây là thứ giúp bạn đi đúng, đi nhanh, nếu bạn đi mà không có phương pháp, bạn giống như người mù đi trong đêm và cũng chẳng biết sẽ nên đi thế nào?

– Phương pháp bán hàng của bạn là gì?

– Cách thực bạn làm marketing ra sao?

– Làm thế nào để quản lý tài chính tốt, quản lý nhân sự tốt, làm sao để nhân viên không bỏ mình đi? bạn có biết không?

Machines (máy móc, thiết bị): Thời đại công nghệ thông tin, thời kỳ công nghiệp hóa, bạn sẽ không đi nhanh nếu không có sự hỗ trợ của máy móc, thiết bị công nghệ hiện đại…

Sau khi chuẩn bị cho mình được 5M rồi, bạn bắt đầu xây dựng cho mình “ngân hàng ý tưởng”, để xây dựng ý tưởng bạn dựa vào 4 phương pháp sau đây:

Tìm giải pháp cho những khó khăn mà chính bạn đang gặp phải trong cuộc sống, công việc…Vd: Bạn có thấy khó khăn khi phải sắp hàng chờ mua một cái gì đó? bạn có thấy có nhiều người cùng cảnh ngộ đó giống bạn
Tìm giải pháp cho những lời phàn nàn của đám đông: Bạn hãy lắng nghe xem đám đông ngoài kia đang phàn nàn về điều gì, từ cuộc sống, từ y tế, bệnh viện, du lịch, dịch vụ, ăn uống, giáo dục, nuôi dạy con…Hãy bắt đầu việc suy nghĩ giải pháp cụ thể cho những lời phàn nàn đó
Xu hướng mới: Bắt nhịp với xu hướng mới “đã hết thời Trà chanh chém gió rồi!” bây giờ theo bạn, thế giới sẽ vận hành theo xu hướng gì nữa…?
Tìm giải pháp cho những gì xã hội làm còn chưa tốt, chưa đến nơi, chưa triệt để, hãy sáng tạo thêm nhiều cách làm mới.

Đến đây, bạn đã nảy sinh ra ý tưởng gì chưa? ý tưởng của bạn là gì? có thể cho tôi biết được hay không?

– Thay vì bán cafe thuần túy, hay là ta bán một dịch vụ hẹn hò, trong đó sẽ phục vụ cafe cho các cặp tình nhân thì sao nhỉ?

– Thay vì bán trà chanh chém gió, thôi thì ta làm cái “Trà sữa checkin cùng thú cưng” cũng hay phết đấy

– Hay ta làm cái app ứng dụng may đo áo dài theo từng dáng người

– Cũng có thể “Làm cái dịch vụ đi chợ thuê, kèm lên thực đơn 7 ngày hạnh phúc”

Bạn chắc có nhiều ý tưởng hay hơn tôi nhỉ? WOW! có thể bạn sẽ “wow” thật to trong niềm vui sướng. Chúc mừng bạn! Chúng ta còn chặng dường dài nữa đó. Bạn tiếp tục hỏi trong đầu, giờ ý tưởng có rồi phải làm sao đây, đúng không?

Viết nó ra giấy! đó chính là lời khuyên tôi dành cho bạn

Hãy viết tất cả những gì trong đầu bạn nảy giờ ra giấy, đừng bao giờ tin vào cảm xúc của mình, nó chỉ đánh lừa bạn trong phút giây nào đấy thôi. Chỉ có viết ra giấy và đọc đi đọc lại mới giúp bạn hình thành những liên kết rõ ràng.

Bây giờ hãy đem ý tưởng này đi chia sẽ cho nhiều người, càng nhiều người càng tốt, hãy nhận tất cả những góp ý đồng tình và trái chiều. Hãy học như một đứa trẻ, đừng phản biện lại các ý kiến không ủng hộ bạn. Cách hay nhất là tiếp thu tất cả rồi về nhà chọn lọc lại, bằng cách sử dụng công cụ “Brainstorming”. Sau khi có những tinh hoa rồi, bạn tiếp tục chỉnh sửa lại ý tưởng cho phù hợp đến khi bạn cảm thấy hài lòng. Oke! bắt tay vào “thực chiến thôi nào”.

Chắc bạn mong chờ được “thực chiến” lắm rồi đúng không? đừng vội, giai đoạn hình thành này ít nhất cũng mất vài tháng mà, chậm thêm vài ngày thì cũng đâu có chết ai đâu? Đừng nóng vội là bài học tôi dành cho bạn!

Trước khi “xuống tiền” làm khởi nghiệp, bạn cần qua một giai đoạn nữa, thành công hay thất bại của bạn phụ thuộc rất lớn vào giai đoạn này.

XÂY DỰNG MÔ HÌNH KINH DOANH

Đúng vậy! Bạn cần phải xây dựng mô hình kinh doanh, hãy sử dụng công cụ “Bussiness model Canvas” để xây dựng mô hình kinh doanh, bạn làm tốt điều này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quát nhất về dự án khởi nghiệp của bạn từ: cấu trúc chi phí, nhân sự, mối quan hệ, các hoạt động chính phải làm, sản phẩm, khách hàng…

LẬP KẾ HOẠCH KINH DOANH

Bạn càng không thể bỏ qua bước này, cho dù có nhiều người khuyên bạn là có lập kế hoạch nó cũng không đúng đâu? thưa các anh chị! tôi không chắc chắn về lời khuyên của các chuyên gia này nhưng theo tôi, các bạn càng kỹ trong khâu chuẩn bị thì bạn càng dễ thành công khi ra chiến trường. Nếu bạn không có kế hoạch nào để thực hiện thì tôi chắc chắn bạn sẽ bị cuốn vào vòng xoáy của khởi nghiệp/lập nghiệp theo kiểu: làm cái gì trước, làm cái gì sau, bán trước để sống hay chăm sóc khách hàng…?

3. BẮT ĐẦU

Thành lập doanh nghiệp và bắt đầu kinh doanh? Bạn cần thuê một đơn vị tư vấn thành lập doanh nghiệp để họ giúp bạn hoàn thành hồ sơ cho nhanh (nếu bạn có nghề hoặc muốn tiết kiệm vài triệu thì bạn có thể làm nhưng tôi không chắc bạn có đủ thời gian để làm việc này, thôi thì lời khuyên là thuê đơn vị chuyên nghiệp giúp bạn). Sau khi thành lập doanh nghiệp xong bạn cần phải hoàn thành một số thủ tục nữa như: nộp thuế môn bài, làm con dấu cho doanh nghiệp, đăng ký thương hiệu, in cardvisit, làm brochure cho sản phẩm, catalogue cho công ty, viết sơ bộ quy trình tổ chức công việc, giao việc cho nhân viên, đăng ký tên miền lập cái website, xây dựng fanpage….Hàng trăm công việc khác nhau, có những công việc không tên nữa, bạn giường không thể giải quyết hết công việc một mình, bạn cần có đồng đội để giúp bạn, nên mới nói “Muốn đi xa thì đi cùng nhau là vậy”.

Con đường khởi nghiệp vốn vất vả và gian nan nhưng những thành quả của khởi nghiệp thành công đem lại cho xã hội thì vô cùng lớn lao. Chính vì vậy, hãy vững tin tiến bước bạn nhé!